De machtige Maas vormt ongeveer 46 kilometer lang de grens tussen Nederland en België. Logisch dus dat je tijdens een paar dagen RivierPark Maasvallei continu heen en weer hopt tussen deze twee landen. Alhoewel je daar ook weer weinig van merkt, het gebied is eigenlijk grenzeloos (mooi).
RivierPark Maasvallei in België en Nederland
België is het beste punt om te beginnen met een ontdekkingsreis in de Maasvallei. Onze zuiderburen lopen namelijk enkele jaren voor op ons als het gaat om het teruggeven van de natuur aan de Maas. Vandaar dat ik afgesproken heb met Maasverkenner André Terwingen bij Maascentrum De Wissen in het Belgische Stokkem. Hij gaat me alles over dit project vertellen.
Ook leuk: RivierPark Maasvallei verkennen per boot, te huur bij De Wissen
Ruimte voor de rivier
Heel in het kort komt het erop neer dat de Maas vroeger lekker zijn gang kon gaan. Er was een hoofdrivier, verschillende geulen, grindbanken en vooral ruimte. Bij hevige regenval dijde de rivier uit, bij droogte was er een bescheiden stroom over. Maar de mens bouwde zomer- en winterdijken en damde de rivier in. Dat leidde zo nu en dan tot hevige overstromingen. Het werd tijd om de Maas weer meer ruimte te geven. Bijvoorbeeld door op bepaalde plekken de zomerdijken weg te halen en de rivier te ontgrinden. Bijkomend voordeel: met de verkoop van het grind wordt nu het hele project betaald. Tweede voordeel: er ontstaat een uniek natuurgebied waardoor je fantastisch kunt wandelen, fietsen en varen.
Klaphekken zorgen ervoor dat konikpaarden en gallowayrunderen niet weglopen
Muntblaadjes voor de thee plukt de Maasverkenner in het wild
Konikpaarden en gallowayrunderen
Slenterend door natuurgebied Negenoord-Kerkeweerd leer ik van André heel wat nieuwe termen en plantennamen: oeverwallen, stroomgeulen, stroomdalplanten, zeepkruid, zomerfijnstraal… Je kunt één van de wandelroutes volgen, maar wie van de gebaande paden wil, kan ook zijn/haar gang gaan. Negenoord-Kerkeweerd is een gebied met plassen en geulen waar konikpaarden grazen en gallowayrunderen tot aan hun goedgevulde buiken in het water staan. Bevers zijn er ook, is te zien aan bomen waarvan de stammen bijna doorgeknaagd zijn. Potloden noemen ze zulke bomen. André vertelt veel meer dan ik in een blog kwijt kan. Boek zelf een toer met hem of een van zijn collega-Maasverkenners (vrijwillige gidsen): het is leuk en interessant.
Volg de paden of struin in het wilde weg in natuurpark Negenoord
Konikpaarden in het gebied Negenoord in RivierPark Maasvallei
Fietsroutes RivierPark Maasvallei
Mijn verkenning gaat verder met een fietsroute over de autovrije Maasdijk vanaf het bezoekerscentrum. Geen eigen fiets? Je huurt er een voor 10 euro per dag. In België volg je blauwe bordjes met knooppunten en in Nederland de groene. Ter hoogte van het Nederlandse Grevenbicht steek ik met een veerpontje de rivier over en sta ik in Zuid-Limburg. Het is gelijk duidelijk dat het project om de Maasvallei terug te geven aan de natuur in Nederland nog volop in beweging is. Op verschillende plekken rijden vrachtwagens en zie je grindafgravingen. Dat er ook aan deze kant van de rivier veel verandert, wordt onder meer duidelijk bij Visserweert, een charmant minidorpje dat over een paar jaar helemaal op een eilandje in de Maas zal liggen.
Fijn, in Belgie zijn veel autovrije fietspaden op de oude dijken gemaakt
De fietsroutes gaan door twee landen. Wachten op het pontje naar Nederland
Met veerpontjes hop je van België naar Nederland en terug
Er wordt nog volop gewerkt in RivierPark Maasvallei
Visserweert ligt over een paar jaar op een eiland in de Maas
Wijngaarden: Franse sferen in de Maasvallei
Via een hoge brug kom ik weer in België. Bij Aldeneik waan ik me zomaar in Frankrijk dankzij de wijngaarden langs het water. Van die druiven maakt wijnhuis Aldeneyck onder meer een mooie droge pinot gris die ik proef bij een van de knusse restaurantjes langs de route: De Sjeiven Dörpel in Maaseik. Hier staat veel lekker lokaals op de kaart (vraag ook zeker om wat Maaslands brood), vaak huisgemaakt. Via nog een stuk Maasdijk en een pontje tussen Ophoven en Ohé en Laak bereik ik uiteindelijk De Hompesche Molen aan de Nederlandse zijde.
Wijn uit Belgie van de wijngaarden van Aldeneyck
Relaxte fietsroutes: fietsen in de Maasvallei: lekker vlak
De Hompesche Molen: grijs, groen en goud
Grijs, groen en goud, dat zijn de drie woorden waarmee je de omgeving van de Hompesche molen bij Stevensweert kunt samenvatten. Het grijs van het gewonnen grind, het groen van de natuur en het goud van de akkers met korenaren.
De bijna 300 jaar oude molen torent hoog boven het overwegend vlakke landschap uit. Ik zie veel landbouwgrond maar ook een natuurgebied rondom de Molenplas. Eerst de molen ontdekken. Dit blijkt de hoogste graanmolen van Limburg te zijn. Sinds enkele jaren wordt er weer graan gemalen dankzij enkele vrijwilligers. Zandkunstenaar Gert van der Vijver heeft het informatieve filmpje vormgegeven door alles wat verteld wordt in zand uit te beelden. Wat ontzettend mooi gedaan! Dan snel naar boven want vanaf de omloop heb je een wijds uitzicht over het omringende land.
De hoogste graanmolen van Limburg: de Hompesche molen
Limburg: struinen rond de Molenplas
De molen ligt aan de Molenplas, een van de Maasplassen. En natuurlijk kun je ook hier weer wandelen, helemaal de plas rond. Waar het pad even ophoudt, bieden stapstenen in het water de oplossing om toch zonder natte voeten de overkant te bereiken. Ook hier hoef je je niet aan de uitgestippelde route te houden, in het wilde weg struinen mag ook. Maar altijd met respect voor de natuur en voor de grazers die hier het gebied zo mooi open houden. Blijf op afstand, is steeds de waarschuwing. Ze zien er aaibaar uit maar het zijn wilde dieren. Ook hier blijkt weer hoe grillig de natuur is: tien jaar geleden lag hier nog helemaal geen plas. Vanaf de uitkijkheuvel zie je een kring van 2000 jaar oude boomstammen. Tijdens de grindwinning kwamen deze fossielen boven en ze zijn nu als een ode aan de natuur rechtop gezet
Wandelen rond de Hompesche molen
Tien jaar geleden was deze Maasplas er nog niet
En dan even nietsdoen
Terug bij de molen plof ik neer op het terras. Tijd om even helemaal niets te doen. Bij de brasserie kun je iets eten en drinken. Kinderen vermaken zich hier vooral in de OERRR speeltuin. Een mooi gebied tussen de akkers zonder standaard speeltoestellen maar met hutten gemaakt van boomtakken, modderpoelen en ander natuurlijk vermaak. Ik geniet nog even van die prachtige molen.
De Hompesche molen maalt weer meel
Het goud en groen rond de Hompesche Molen
Meer informatie
- De veerpontjes tussen België en Nederland varen in de zomermaanden, maar niet altijd iedere dag. Check dus eerst het vaarschema.
- Lees meer over RivierPark Maasvallei, de Grensmaas, de Maasverkenners en wat je waar kunt doen.
- De tweede en laatste zaterdag van de maand kun je de molenaars aan het werk zien bij de Hompesche molen. Check de website.
