De Negev woestijn in Israël. Als je er doorheen rijdt kun je je nauwelijks voorstellen dat hier zo’n 2000 jaar geleden een zeer welvarend volk woonde. Wat er nog wel in overvloed is, is indrukwekkende natuur.
Nederlander Arthur Du-Mosch gaat ons (we zijn met een groepje van vier toeristen) de wonderen van de Negev woestijn laten zien. Jaren geleden kwam hij als student naar Israël. Het land fascineerde hem en liet hem nooit meer los. Nu organiseert hij onder meer tours door de woestijn. Hij komt aanrijden in een stoere 4WD. Onze tassen gaan achterin bij de tentjes en de koelbox. Want in het stuk woestijn dat wij gaan ontdekken zijn hotels ver te zoeken. We zullen in het wild kamperen. Ook het restaurant van vanavond is een kleedje op de grond in the middle of nowhere. Hopelijk onder een heldere sterrenhemel.
De parfumroute van Israël
Een kleine twee uur rijden ten noorden van Eilat ligt Moa, het Israëlische begin van de parfumroute, ook vaak specerijenroute genoemd. De Nabateeërs werden rijk dankzij de karavaanhandel in parfum, wierrook, specerijen en andere kostbaarheden tussen Jemen en de Middellandse zee, via de Negev woestijn. Ze maakten om de twintig tot dertig kilometer rustplaatsen voor de karavanen van 10 tot wel 400 kamelen. In deze ‘motels’ konden de dieren op krachten komen en de mensen slapen, eten en drinken. Tegen riante betaling natuurlijk. Het leverde ze enorme rijkdommen op. Een deel daarvan is te zien bij hun toenmalige hoofdstad Petra in Jordanië.
Vloedgolven in de Negev woestijn
De karavanen gingen 2000 jaar geleden over de bergkammen, wij duiken met de jeep de rivierbedding in. Niet geheel zonder gevaar. Als het gaat regenen kunnen er enorme vloedgolven ontstaan tot wel twaalf meter hoog. Ieder jaar weer kost dat een aantal mensenlevens. “Er komen hier in de woestijn meer mensen om door verdrinking dan door uitdroging”, vertelt Arthur. Hij was zelf eens getuige van een watermuur van zeker vijf meter hoog die zijn kant opkwam. Gelukkig stond hij nog net een paar meter hoger. Wel zag hij het asfalt van de weg afbrokkelen door de kracht van het water.
Even de auto opkrikken
Dat je niet met een gewone auto de Negev in moet gaan, wordt al snel duidelijk. Zelfs de 4WD van Arthur loopt op een gegeven moment vast op een te hoge steen. Met een krik krikt hij de auto op, enkele stenen eronder en we kunnen verder. Hobbelend de steile hellingen op. De Negev is een rotswoestijn, zoals ongeveer 60% van de woestijnen wereldwijd (verder is 38% van de woestijnen voornamelijk zand en 2% ijs en sneeuw). Wie dacht dat een woestijnlandschap saai zou zijn, kan er niet meer naast zitten. Iedere tien minuten is het uitzicht anders. De samenstelling van de rotsen, de kleuren variërend van zachtgeel tot diepzwart, groen tot allerlei schakeringen rood. Soms zijn we aan twee zijden ingesloten door meer dan 120 meter hoge bergwanden, op andere momenten rijden we hoog boven op de bergkam en zien we glooiende heuvels.
Makhtesh Ramon, de uitgeholde berg
Uniek is Makhtesh Ramon. Een makhtesh is een berg die in het midden is weg geërodeerd waardoor een soort holte ontstaat omgeven door de ‘buitenmuren’ van de berg. Op sommige plekken zie je heel mooi de gekleurde lagen die in miljoenen jaren heen zijn opgebouwd. Hier doorheen rijdend kun je in twintig minuten 110 miljoen jaar historie van de totstandkoming van de aarde zien.
De ruïnes van Avdat
De Nabateeërs waren van oorsprong nomaden. Op het planten van bomen en bouwen van huizen stond de doodstraf. Vanaf ongeveer 30 na Christus werd er wel gebouwd. Restanten daarvan zijn te zien in het nog altijd prachtige Avdat, de ruïnes van een Nabatese karavanserai. De locatie werd later overgenomen door de Romeinen. We rijden verder via de rivierbedding Nahal Lotz. De flora en fauna is verassend veelzijdig. Dadelpalmen, pistachebomen, schermacacia’s en een 300 jaar oude Saharon-plant die uit de rotsen groeit. We zien sporen van hyena’s, spotten twee gazellen en een groepje steenbokken.
Kamperen in de Negev woestijn
Tegen de avond arriveren we bij het ‘million stars hotel’, een romantische naam voor kampeerplaats. Het heeft beslist wat, een grote lege vlakte omgeven door bergen en daar midden in drie tentjes en een jeep onder een deken van ontelbaar veel sterren. Het kampvuur houdt ons warm terwijl de temperatuur langzaam onder het vriespunt daalt. Hopelijk kunnen we ondanks de kou een beetje slapen want morgen wacht ons de beklimming van Har Karkom, de berg waar volgens sommigen Mozes de Tien Geboden gekregen zou hebben.
Koude nachten in de Negev
Wie was er eigenlijk op het idee gekomen, kamperen middenin de woestijn bij enkele graden onder nul? Oké, de locatie is meer dan bijzonder: een weidse rotsvlakte omgeven door bergen. Maar zodra het kampvuur dooft, merk ik pas hoe koud het inmiddels geworden is. Vanwege de harde wind en de aanwezigheid van dieren als slangen en hyena’s besluit ik ondanks de sterren toch in de tent te slapen. Wat het gesnuffel aan het tentje is dat ik even later hoor, zal ik nooit weten.
Dikke slaapzaken ten spijt, op Arthur na hebben we allemaal beroerd geslapen vanwege de kou. Het uitzicht is wel prachtig, met de zonsopgang die nu de bergen achter onze tentjes rood kleurt. We zijn blij als we na het ontbijt de bergen ingaan. Op naar de Har Karkom.
Wandelen op Har Karkom
Al snel heb ik het warm, dankzij het klimmen en de zon die inmiddels weer vernietigend brandt. Tijdens de vier uur durende wandeling blijkt hoe belangrijk en leuk een goede gids is. Zonder Arthur hadden we nooit geweten dat die opgestapelde steentjes goden moesten voorstellen. En dat die gladde ronde cirkel tussen de steentjes de plek is waar de wijze van het dorp zijn nederzetting gemaakt had. Of dat het kriebeltje op een rots een slang voorstelt. Er zijn ook vele rotstekeningen die wat minder inbeelding nodig hebben. Daarop staan met kamelen, steenbokken, steigerende paarden, strijders et cetera. Hier heb je echt het gevoel in een woestijn te lopen.
De berg van Mozes?
Overal waar je kijkt zie ik rotsen en steentjes, soms begroeid met een minieme hoeveelheid mos. En heel soms klinkt opeens het gefluit van een vogeltje. Het is moeilijk te geloven dat er ooit mensen woonden in dit gebied.
Har Karkom is misschien de berg waar Mozes met God sprak tijdens de exodus uit Egypte, zoals in de bijbel staat. Maar misschien ook niet want er zijn nog een stuk of zes, zeven bergen die aan de beschrijving voldoen. Hoe dan ook, het beklimmen van deze berg was een prachtige afsluiting van de tocht door de Negev woestijn.
Fact file Negev woestijn
-
Hoe kom je er?
Het handigst is vliegen op Eilat
-
Reispapieren?
Bij aankomst krijg je gratis een visum voor drie maanden. Het paspoort moet na vertrek uit Israël nog ten minste zes maanden geldig zijn.
-
Tip!
Het huren van een jeep met gids is beslist het geld waard, zeker als je een goede gids hebt die veel van het gebied en de historie weet zoals Arthur Du-Mosch,(spreekt Nederlands).
MEER WOESTIJN
Ooit bracht ik ook een week door in de Westeijke Sahara woestijn in Egypte. Dagenlang wandelen (of op de rug van een kameel) en dan slapen onder de sterrenhemel. Dat was pas goed tot rust komen.