Riviercruise: de totale 2829 kilometer van de Donau per cruiseschip afleggen is misschien wat ambitieus maar een week varen langs Donau-dorpen en Europese hoofdsteden blijkt heerlijk rustgevend en afwisselend.
Mijn boek ligt opengeslagen op de eerste pagina naast me op tafel. ‘Je komt niet aan lezen toe’, lachte cruisemanager Konny eerder toen ze mij met een dikke pil naar het dek zag lopen. ‘Het uitzicht is zo afwisselend, dat leidt je gegarandeerd af.’ Ze heeft gelijk. Bij opstapplaats Regensburg is de Donau lekker smal dus er is inderdaad veel te zien. De groene oevers glooien lieflijk, de dorpjes zijn stuk voor stuk schattig. Opeens duikt aan de linkerzijde een witmarmeren Griekse tempel op, het Walhalla monument zo legt het boekje uit dat bij de reisbescheiden zat en bijna per kilometer beschrijft wat er te zien is op de oevers van de Donau.
Riviercruise: thuisgevoel op reis
De koffers zijn inmiddels naar de hut gebracht, waar bloemen, een fruitmandje en een flesje champagne de gasten direct een thuisgevoel geven. De kamer is rustgevend ingericht en voorzien van alles wat je nodig hebt. Die middag maak ik kennis met een van de vaste gewoonten op het riviercruiseschip: theetijd. Rond een uur of vier staan sandwiches en zoetigheden klaar, evenals thee en koffie, om mee te nemen naar het dek bij mooi weer of te gebruiken in de gezellige lounge als het wat koeler is.
Donaucruise: halte Passau
De eerste ochtend van de riviercruise klinken kerkklokken als wake-up call. Het cruiseschip ligt aangemeerd in Passau, nog net in Duitsland, vlak voor de grens met Oostenrijk. Het stadje met pastelkleurige huizen staat vol met kerken met als hoogtepunt de St. Stephens kathedraal waar op een gewone zondag wel vijf diensten zijn. En de kathedraal is afgeladen vol. Wie enkel het beroemde kerkorgel wil zien, moet wachten tot er even geen dienst is. Dat wachten is wel de moeite waard, het orgel van de St. Stephens Dom is met 17974 pijpen het grootste ter wereld. En dan zijn er nog de talloze fresco’s en barokke beelden.
An der schönen blauen Donau
Passau is zo’n stad waar je van iedere seconde geniet. Zittend op een terras met koffie en een gebakje, slenterend langs het bisschopspaleis of het stadhuis met muurschilderingen en dwalend door nauwe steegjes geplaveid met hobbelige keitjes. Of lopend langs de Donau natuurlijk die weliswaar niet zo blauw is als Johann Strauss jr beroemde wals An der schönen blauen Donau doet vermoeden. Duitsers noemen de rivier ook wel de Zwarte rivier omdat de Donau in het Zwarte Woud begint en in de Zwarte Zee uitmondt, daarbij door tien landen meanderend. De bewoners van Passau ervaren zo nu en dan ook de minder aangename kant van de rivier, zo blijkt uit de hoge waterstanden bij overstromingen die her en der op muren aangegeven staan.
Relaxen op een cruiseschip
Het leuke van riviercruise is dat er tijdens het varen zoveel te zien is. Varend richting Oostenrijk wordt het landschap heuvelachtiger. Een briesje waait over het dek waar velen een plekje gevonden hebben op de houten deck chairs. Terwijl de Donau door het landschap slingert, voel ik me rustiger worden. Hier kan geen yogales of meditatie tegenop. Dit is zo zen.
Champagne tijdens de riviercruise
De tweede avond aan boord nodigt kapitein Harold alle gasten uit voor een welkomstcocktail en captainsdiner. De champagne vloeit rijkelijk, hapjes worden rondgedeeld terwijl de kapitein enkele van de 34 medewerkers voorstelt. Ondertussen is het genieten van de kleding van medegasten. Veel dames hebben hun mooiste galajurken aangetrokken, een van de Japanse gasten draagt zelfs een prachtige kimono. Het eten is verrukkelijk, en dat zal de hele reis zo blijven, van de gulle buffetten voor ontbijt en lunch tot de drie tot vijfgangen diners ‘s avonds. Bij lunch en diner worden steeds weer goede, vaak lokale wijnen geschonken.
Het klooster van Melk
De volgende ochtend blijkt een groot voordeel van cruisen: afstanden worden ongemerkt afgelegd. Tijdens de nacht is het schip in Melk (Oostenrijk) aangekomen, beroemd vanwege het klooster dat inderdaad zeer indrukwekkend blijkt. Daar is een verklaring voor, legt gids Hilde met veel enthousiasme uit. Oostenrijk kende twee eeuwenlang zware tijden: de reformatie, de contrareformatie, de zwarte pest die geregeld opdook en vele levens eiste om niet te spreken over armoede en honger. In die tijd was voor velen de dood geen straf maar iets waarnaar de mensen uitkeken omdat er dan een einde aan het lijden kwam.
Melk en de hemel op aarde
Toen in de 18de eeuw de kerk bij het klooster gebouwd werd, wilde men laten zien dat je niet eerst hoeft te sterven om iets moois te zien: er werd een hemel op aarde gecreëerd. Keizerlijke families en aristocraten kwamen geregeld langs vandaar de 60 gastenverblijven. Geestelijken studeerden in de magnifieke bibliotheek, opnieuw overdadig gedecoreerd met intieme leeshoekjes achter de kasten zodat de monniken optimaal konden profiteren van het daglicht zonder dat er zonlicht op de kostbare werken kwam.
Privéconcert in het klooster
En dan is er de kerk. Niets soberheid of somberheid maar een overdaad aan gouden beelden, fresco’s en andere versieringen. De eerste tien minuten heb je geen idee waar je moet kijken, dan komt het besef dat je nooit alles in je kunt opnemen, al zou je hier een week rondlopen. En alsof dat allemaal niet genoeg is, is er ook een privé orgelconcert geregeld voor de opvarenden van ons cruiseschip. Zittend in de bankjes waan ik me even enkele eeuwen terug en probeer ik te beseffen hoe het voor de mensen van toen geweest moet zijn om met zoveel rijkdom en overdaad geconfronteerd te worden.
Terug op aarde
Gelukkig is er na het kerkbezoek tijd om de tuin in te wandelen en met beide voeten op aarde terug te keren. Weer op het schip blijkt dat we vandaag ook over het mooiste deel van de Donau varen, door de Wachau vallei, zo’n 30 kilometer lang met aan de ene kant steile heuvels, aan de andere kant relatief vlak gebied met dorpjes en kastelen uitgestrooid in het landschap. In de vallei wordt veel wijn verbouwd, onder meer de Grüner Veltliner die tijdens de lunch geserveerd wordt. Waarna het tijd is voor een bezoekje aan de stadjes Stein en Krems. Stein is lieflijk en klein met pastelkleurige huizen, Krems groter met mooie toegangspoort en een heuse winkelstraat met terrassen. Het is een warme, zonnige dag dus de chef-kok besluit een barbecue op het dek te organiseren.
Wandelen door Wenen
Twee hele dagen zijn er gereserveerd voor Wenen, de eerste echt grote stad tijdens deze cruise. Maar de Oostenrijkse hoofdstad is ondanks haar omvang een zeer relaxte stad, weet gids Elisabeth te vertellen. Zo worden de ruim 300 koffiehuizen druk bezocht en echte Weners hebben hun favoriete café waarnaar ze steeds teruggaan. Enkele beroemde koffiehuizen zijn Sacher waar de gelijknamige taart geserveerd wordt en het prachtige Central dat geliefd was bij schrijvers en componisten. De lijst met koffievariaties is vrijwel oneindig maar de Weners drinken de koffie liefst sterk en zwart. Bij de koffie krijg je een glas water om vooraf de smaakpapillen te neutraliseren.
Het dak van de dom op
De stad laat zich makkelijk ontdekken hoewel de afstanden groot zijn. Dus boek ik een van de optionele excursies, een stadsrondrit langs onder meer Oberes Belvedère en de Ringstraat met vele indrukwekkende gebouwen als het Parlement en het Neues Rathaus. Met als extraatje een bezoek aan het dak van de St. Stephensdom. Na 130 treden staan we onder het dak van de kerk en krijgen we uitleg over de bijzondere dakpannen die in een fabriek in Tsjechië gemaakt zijn. Na de laatste brand na WOII ging de toen al gesloten fabriek nog één keer open voor de speciale bestelling uit Wenen. En dan mogen we naar buiten. Wandelend in de dakgoot heb je een spectaculair uitzicht over de stad en het dak.
Zwijmelen met Sissi
De dag erop is er een bezoek aan de Hofburg met het Sissimuseum en de keizerlijke privé-verblijven die ingericht zijn zoals in de periode waarin Sissi leefde. Opeens wordt duidelijk waar zij haar slanke figuurtje aan dankte: in de slaapkamer staan fitnesstoestellen! Een unicum voor die tijd. Na de Hofburg is er een speciale loge in de beroemde Spaanse Rijschool gereserveerd om de dagelijkse training van de paarden bij te wonen maar eerst krijgen we tijdens een ontvangst met champagne uitleg over de historie van de bijzondere Lippizaner paarden. ‘s Middags is er alle tijd om de indrukwekkende stad rustig te verkennen. Zeker een bezoek waard is het MQ, het museumkwartier met ruim 60 musea, ateliers en galeries plus restaurantjes met terrasjes.
Pitstop in Bratislava
’s Nachts voel ik opeens het schip bewegen. We zijn op weg naar de Slowaakse hoofdstad Bratislava. Een heerlijke stad, blijkt al snel, vooral in alle vroegte als de meeste toeristenbussen nog niet gearriveerd zijn. Ook hier weer veel pastelkleurige huizen, sommige gerestaureerd, anderen iets vervallen maar ook dat heeft z’n charme. Geregeld stuit je op bijzondere beelden, zoals die van een man die uit een putdeksel lijkt te kruipen, een paparazzifotograaf of Napoleon die blootsvoets over de leuning van een bankje hangt. Hoog boven de stad verrijst het kasteel met daaromheen tuinen die mooi zicht bieden op de Donau.
Boedapest in volle glorie
De stop in Bratislava is kort, de rest van de dag varen we richting Boedapest over de Donau die een stuk breder is dan aan het begin van de reis. Tegen elf uur ’s avonds klinkt het dringende advies om vooral naar het bovendek te gaan. Daar openbaart Boedapest zich in volle glorie, de gebouwen op de beide oevers en de verschillende bruggen schitterend uitgelicht. Champagnecocktails worden geserveerd, camera’s klikken, er klinken bewonderende kreten. Er rest nog slechts een dag om de pracht van de Hongaarse hoofdstad te ontdekken, met aan de ene kant het oude Boeda, op de andere oever Pest.
Eindhalte Donaucruise: Boedapest
Op de heuvels van Boeda ligt de burchtwijk met enkele musea en de Mathiaskerk. Vandaar kijk je uit over Pest met onder meer het parlement, een neogotisch kunstwerk van 268 meter lang en 96 meter hoog. Aan de Pest-zijde liggen de winkelstraten van de stad (met als belangrijkste straat Váci Utca) en aan het eind daarvan de overdekte markt. Daar moet je echt heen, raadt kapitein Harold aan en hij heeft gelijk. Zelden zo’n prachtige markthal gezien, van buiten maar ook van binnen dankzij de metalen constructies en trappen. Hier koop ik mijn laatste souvenir, op aanraden van cruisemanager Konny. Een tube pittige peperpasta, lekker om pastasaus wat extra smaak te geven en thuis nog geregeld herinnerd te worden aan de Donau en al haar prachtige steden. Hoever ik al gevorderd ben met mijn boek, wil Konny nog weten als ik de volgende ochtend uitcheck. Nog altijd niet verder gekomen dan de eerste pagina!
Riviercruises suf?
Een riviercruise heeft misschien het imago van een suf reisje langs de Rijn, maar de luxe cruiseschepen tillen het riviercruisen naar een ander niveau. De hutten zijn comfortabel, de lounge stijlvol ingericht, de maaltijden hebben het niveau van een zeer goed restaurant en het personeel is vriendelijk, behulpzaam én deskundig. De schepen zijn over het algemeen niet groot, dus de sfeer is intiem het is makkelijk kennis maken met de andere gasten die van over de hele wereld komen. Tijdens het varen is het bij mooi weer goed loungen in de deck chairs op het bovendek. Ligt het schip eenmaal aangemeerd dan is er volop tijd om dorpen en steden te bezoeken, individueel of met excursies die vaak een extraatje bieden exclusief voor de gasten van de cruise.
MEER BOEDAPEST
Voor de ultieme ontspanning ga je in Boedapest naar een van de klassieke badhuizen. Dit zijn de mooiste.
MEER WENEN
Als je van moderne architectuur houdt, maak in Wenen dan even tijd voor de universiteitscampus waar de mooiste nieuwe architectuur te vinden is.
Liever winkelen? In deze wijk zitten mooie designboetieks en vintagewinkels zij aan zij.