Met een cruiseschip langs de fjorden van Noorwegen helemaal tot aan Spitsbergen en terug. Zo’n reis langs de Noorse hoogtepunten stond lang op mijn bucket list. Het werd een onvergetelijke vakantie langs de mooiste plekken en bijzondere bezienswaardigheden van Noorwegen . Lees hier deel 1.
Negen dagen ben ik inmiddels op het cruiseschip dat nu voelt als een tweede huis. Moeiteloos vind ik de weg op de verschillende dekken en tijdens de zeedagen nestel ik me met een kopje thee in de deckchairs genietend van het uitzicht. Of ik woon een lezing bij en leen nog eens een nieuw boek in de bibliotheek aan boord. Inmiddels weet ik alles over Noorwegen, de cultuur, de Sami, de rendieren, de planten en natuurlijk de dieren. Nog voor we voet aan wal zetten op Spitsbergen worden we gewaarschuwd, en wel voor de Noordse stern. Dit zwart-witte vogeltje broedt namelijk op de grond en beschouwt iedereen die langs wandelt als de vijand.
Spitsbergen in zicht
En dan doemen spitse pieken op aan de horizon, de naamgevers van Spitsbergen. Van de hele verzameling eilanden, de Svalbard archipel, is Spitsbergen is het grootste en het bekendste eiland. Ny Alesund is een minidorpje waar onderzoekers uit verschillende landen het hele jaar door verblijven. De aanwezige Nederlanders doen onder meer onderzoek naar de ganzenpopulatie en de mossen die er groeien.
Tot 1963 was dit een mijnwerkersstadje. Het gebouwtje vlakbij het postkantoor was bijvoorbeeld enige tijd een school voor de kinderen van de mijnwerkers. Het postkantoortje doet nog altijd dienst en is het meest noordelijke postkantoor ter wereld. Velen versturen kaartjes en zetten een stempel in hun paspoort. Beroemde bewoners waren er ook. Roald Amundsen verbleef voor het eerst in Ny Alesund in 1925 ter voorbereiding van zijn expeditie naar de Noordpool. De Amundsenvillaen is het enige art nouveau gebouw in Ny Alesund.
IJsberen in Ny Alesund
Het ecosysteem van Ny Alesund is fragiel en dus moet je op de paden blijven. Het dorp verlaten is verboden vanwege eventuele ijsberen, zo waarschuwen borden. Kinderen krijgen op school al schietles en geen enkele bewoner van het gehucht gaat buiten de dorpsgrenzen zonder geweer. Bij winkels staan rekken bij de deur waar klanten hun geweer in kunnen plaatsen zoals in andere landen paraplu’s. Ik merk dat ik op mijn hoede ben als ik door het plaatsje loop. IJsberen houden zich vast niet aan dorpsgrenzen.
De boze Noordse stern
Maar zelfs op de paden is niet iedereen veilig vanwege onverhoedse aanvallen van de kleine Noordse stern die zijn kroost inderdaad met verve verdedigt door vlak over hoofden van voorbijgangers te vliegen. Slaan naar het vogeltje mag niet: dat is officieel een misdaad. Als je weet dat het diertje helemaal van de zuidpool naar noordpool gevlogen is enkel om te broeden dan snap je ook wel dat het geen risico neemt. Desondanks blijft het verleidelijk de baby sterns te bekijken die in hun bruine schutkleur en donzige veertjes net bolletjes wol lijken die tussen het mos door waggelen. Zelfs als de mens zich gedraagt, is het nog de vraag hoelang deze wonderlijke wereld zo blijft. In het informatie centrum is te zien wat het effect van de warmer wordende aarde op de Blomstrandbreen is. Het strookje ijs dat nu de gletsjer vormt is slechts een fractie van de imposante ijsmuur die het ooit was.
De weg terug
Niets is zo onvoorspelbaar als het weer en de natuur. Lagen er bij Ny Ålesund en Magdalena fjord nauwelijks ijsbrokken, een stuk zuidelijker, voor de haven van Longyearbyen, ligt het er vol mee. Zoveel dat de speciale icepilot die samen met de kapitein de route bepaalt, besluit dat aanleggen bij Longyearbyen onverantwoord is. Een kapitein van een ander schip die het risico wel nam, zend even later een hulpverzoek uit, hij is vast komen zitten in het ijs. Cruiseschepen zijn nu eenmaal niet gebouwd om ijs te breken. En dus wordt er koers gezet richting de volgende stop. De route die de Braemar aflegt op weg naar het hoge noorden is elke keer anders en ook tijdens de cruise kan de route aangepast worden afhankelijk van de weersomstandigheden.
Leuke stop: Ålesund
Ditmaal is ook een stop in Ålesund gepland. Voor een prachtig uitzicht over de stad en de fjorden ga je naar de top van de Aksla berg. De kleurrijke huizen langs de haven in een decor van bergtoppen lonken. Eenmaal in de oude binnenstad vallen de Jugendstil huizen op. Te danken aan een brand die in 1904 de hele stad verwoestte. Ålesund werd opnieuw opgebouwd toen de Jugendstil op haar hoogtepunt was leer ik in het museum. In het centrum is er nog net even tijd voor wat inkopen. Fijn, want de Noren hebben prachtige designmeubels en accessoires. Helemaal trendy ingericht is café restaurant Invit (Apotekergata 9b) in een oud pakhuis aan het water. Aan de straatkant lijkt het een klein cafeetje waar ze koffie met iets erbij serveren maar een smalle doorgang naar achteren leidt naar een grote met designmeubelen ingericht restaurant. En bij mooie weer is het nog even genieten van de winterzon op het drijvende ponton.
De laatste stop in Noorwegen: Bergen
De laatste stop is de oude Hanzestad Bergen met de haven met oude houten gebouwen. Net als in Ålesund is het niet nodig een excursie te boeken want beide steden kunnen heel goed te voet verkend worden. In Bergen brengt een kabelbaantje je boven op een van de zeven bergen voor een onvergetelijk uitzicht. Voor wie toch nog dat lesje cha cha cha wil volgen, het bridgeniveau wil verbeteren, zich wil laten verwennen in het wellnesscentrum of enkele lunchconcerten wil bijwonen bieden de laatste twee dagen op zee alle kansen. En dan komen de witte kliffen van Dover weer in zicht.
Noorwegen in cijfers
- 180.000 eilanden behoren tot Noorwegen. De definitie van een eiland is dat het groot genoeg moet zijn om er een huis op te bouwen.
- 212 meter onder zeeniveau ligt de tunnel naar het eiland Margeroy. De tunnel is 7 kilometer lang en dat staaltje bouwkunst verbindt zo’n 4000 bewoners met het vaste land.
- 10.000 jaar geleden was er voor het laatst een ijstijd in deze regio. Het ijs schuurde de vruchtbare grond van de rotsen. Daarom is een groot deel van de Noorse kust zo kaal.
- 40.000 Sami leven in Noorwegen. Zij hebben van oudsher het recht hun rendieren te laten grazen. De Hoorn bij de Noordkaap is een heilige plek voor Sami. Ze offerden daar botten van rendieren aan de natuurgod die daar huisde.
- 70 procent van Spitsbergen is bedekt met ijs. De gletsjers zijn constant in beweging. In de zomer kunnen ze een meter verschuiven in 24 uur.
- 10 tot 15 jaar, zolang kun je gedroogde kabeljauw bewaren.
- 3000 ijsberen lopen er op Spitsbergen rond. Oppassen geblazen dus.
MEER NOORWEGEN
De cruise die ik maakte begon in Dover. Lees hier deel 1 van deze onvergetelijke trip langs de mooiste plaatsen en de leukste bezienswaardigheden in Noorwegen.
Ik maakte een rondreis per openbaar vervoer door het zuidwesten van Noorwegen met als begin- en eindpunt Bergen. Dat betekende enkele bijzondere treinreizen.
Voor wintersporters is skiën in Noorwegen een aanrader. Kies eens voor wintersport bij de fjorden. Dan ben je verzekerd van prachtige vergezichten.
