Mijn cruise Noorwegen begint met een busrit naar Engeland. Daar ligt het cruiseschip Braemar, vlekkeloos wit te glanzen in de haven van Dover. Slechts enkele dagen varen verwijderd van de Noorse fjorden en, belangrijker, van Spitsbergen. Want het hoge noorden is voor veel passagiers dé reden om deze vakantie Noorwegen te boeken. Deel 1 van een bijzondere reis.
8.00 Uur exact: het dagprogramma begint voor de liefhebbers met een Walk a mile with a smile. Snelwandelend over het dek is het goed wakker worden, daarna rap ontbijten want om 9.45 begint de eerste lezing van de dag. Die keuze betekent wel dat de bridgelessen, de introductie verven met waterverf en het good hair day seminar gemist gaan worden. Maar voor de lunch is er nog net tijd voor de ochtendkwis, een hot stone massage seminar of de dolfijnenrace. Dan na de maaltijd een lesje cha cha cha, rumba of salsa, een potje darts of een golflesje. En aan het eind van de middag een rondje in de gym, even tafeltennissen of nog een lezing. Pfff, en dan moet de avond nog beginnen. Gelukkig zijn alle activiteiten optioneel en eenvoudig in te wisselen voor iets veel ontspannenders: zittend op een van de dekken genieten van het uitzicht want vanaf het moment dat de Noorse kust in zicht is, is er de overweldigende natuur.
Boek excursies vroeg
Eenmaal ter hoogte van Noorwegen legt de Braemar geregeld aan in havens en dan blijkt hoe razend populair excursies zijn. Veel medepassagiers hebben ze al voor vertrek geboekt en sommige zitten zelfs al vol. Via de interactieve tv in mijn hut boek ik snel de trip naar Kjerringoy en de overige excursies die ik de komende dagen wil doen.
Rond Bodo, de adelaar-hoofdstad van Noorwegen, wemelt het van de kabeljauw. Het helderblauwe water is relatief ondiep en daardoor aangenaam warm, voor vissen dan. Ideaal om jongen te krijgen. Ze komen hier met miljoenen naartoe en worden in enorme hoeveelheden gevangen maar wel zo dat het evenwicht behouden blijft.
Gedroogde kabeljauw
Zo’n 70 procent van de kabeljauw wordt gedroogd, hangend op grote, houten rekken in de open lucht. Rond juni zijn ze goed. Alles van de kabeljauw wordt gebruikt. De lever voor de gezonde olie (wie is er niet groot geworden met een dagelijkse dosis traan in de winter?), het tongetje is een lekkernij dus die blijft meestal in Noorwegen, de gedroogde vissenkoppen staan in diverse Afrikaanse landen op de menukaart en de rest wordt in gedroogde vorm aan onder meer Portugal, Spanje en Italië verkocht. Daar staan eindeloos veel bacalhau gerechten op menukaarten.
Bezienswaardigheid: Kjerringoy
De tweede helft van de negentiende eeuw was Kjerringoy een van de rijkste handelscentra van Noorwegen, dankzij zakenman Erasmus B.K. Zahl. Wat overbleef zijn vijftien goed geconserveerde huizen bij een wit strand aan azuurblauw water dat op de Malediven niet zou misstaan. Het oude woonhuis van Zahl is wit aan de kant van het water, geel aan de andere zijden. De reden is dat witte verf, een mengsel van zinkoxide en levertraan, destijds duur was. De zinkoxide kwam uit Duitsland en moest cash betaald worden omdat de Duitsers niet wilden ruilen voor vis. Gele verf werd gemaakt met oker uit Italië. De Italianen waren verzot op gedroogde vis (en zijn dat nog altijd) en wilden graag verfstoffen ruilen voor vis. Dat maakte het goedkoper.
Maar als handelaar wilde je natuurlijk laten zien hoe succesvol je was en omdat handel via zee gedreven werd, schilderde Zahl zijn huis aan de waterzijde wit. De overige huizen zijn soms geheel geel geschilderd, dan weer rood. De rode verf werd gemaakt van levertraan, roest en dierenbloed en was daarmee de goedkoopste variant. Na de dood van Zahl ging het snel bergafwaarts met de handel en de welvaart in het dorp. Het graf van hem en zijn vrouw zijn te vinden op het kerkhof bij het witte, sobere kerkje.
Cruise Noorwegen: eten en eten
2168 kilo varkensvlees, 4508 kilo aardappelen, 763 kilo kaas, 548 liter ijs en bijna 21.500 porties boter. Dit is slechts een heel kleine selectie van het boodschappenlijstje van de koks van het schip voor een cruise van twee weken. Het zal duidelijk zijn, eten en drinken speelt een belangrijke rol op cruiseschepen. Op de Braemar is er keuze uit drie restaurants. De Grampian op dek 8 is de meest rustige en zelfs als je niet ingedeeld bent aan een tafeltje bij het raam is dit een heerlijke plek. Het is ook het kleinste restaurant en het loont de moeite bij boeking van de cruise een tafeltje aan te vragen, hoewel dat geen garantie biedt. Of check op de eerste dag of er nog een tafeltje vrij is. Heb je eenmaal een tafel voor het diner, dan houd je die plek de hele cruise.
Ontbijten op het terras
Voor ontbijt en lunch kun je in alle restaurants terecht. Het grotere Thistle restaurant voert dezelfde kaart als de Grampian. Palm’s café heeft een buffet en een terras en is daarmee ideaal voor een ontbijt of lunch in de zon en het uitzicht op de Noorse fjorden. Dit is al snel mijn favoriet voor de ochtend en de middag als het lekker weer is. Het blijkt verrassend vaak droog en warm genoeg om buiten te eten. Dat allemaal dankzij de warme golfstroom. Zelfs als we de noordpoolcirkel al dagen voorbij zijn, zit het nog geregeld vol op het terras. Voor ’s avonds heb ik een plekje in het Grampian restaurant veroverd waar ober Ronald me al vanaf dag twee steevast begroet met een ‘hello miss Kim’ en een onweerstaanbare glimlach.
Paradijselijke Lofoten
Nadat God de wereld geschapen had, had hij nog wat restjes en daarvan maakte hij de Lofoten, is een lokaal grapje. Dat was een goede beslissing blijkt tijdens de rit langs een fabelachtig mooi meer omgeven door hoge bergen op weg naar Nusfjord.
Begin 20ste eeuw kwamen zo’n 30.000 vissers uit heel Scandinavië naar de Lofoten om kabeljauw te vangen. De mannen sliepen in rorbu: kleine houten hutjes die ze met 10 tot 20 man moesten delen. Ze hadden weinig privacy gedurende de drie maanden dat ze werkten, maar het was nog altijd beter dan het slapen onder de eigen, omgedraaide boot zoals ze deden voor de rorbu er waren. Sommige van de oudste rorbu’s staan in Nusfjord, een oude vissersgemeenschap die tot midden 19de eeuw is handen van het Noorse koningshuis was.
Verkennen van de Noorse Lofoten
Dikke flarden mist zweven over het water, een bergtop piekt nog net boven een wolken uit. Was het zonnig toen we de tunnel in reden, als we er uit rijden zitten we midden tussen de wolken. De kennismaking met de Lofoten is intens. Vanaf zee leken we op een muur van bergen af te varen, maar in werkelijkheid bestaan de Lofoten uit diverse eilanden waaronder zeven hoofdeilanden. Veelal verbonden door bruggen of tunnels want de infrastructuur in Noorwegen is voortreffelijk. Er wordt geen kroon bespaard als het erom gaat zelfs een gemeenschap van enkele honderden mensen met het vasteland te verbinden. Geld speelt geen rol, dankzij de olievoorraden voor de kust van Noorwegen. En zo zijn de mooiste plekken van Noorwegen altijd goed bereikbaar.
Cruise Noorwegen: de Lofoten
Gids Marinus Beers, een Nederlander die alweer jaren in Noorwegen woont, vertelt dat Leknes tegenwoordig een staatswinkel heeft waar alcohol verkocht mag worden. Dat is goed nieuws voor inwoners van het dorpje A die nu nog maar 70 kilometer hoeven te rijden voor een fles wijn, terwijl dat voorheen 140 kilometer was. Enkele reis! Dat de overheid alcohol zo schrikbarend duur gemaakt heeft, is voor de meeste Noren overigens geen problemen. Iedereen kent wel iemand die iemand kent die illegaal alcohol stookt en bereid is het aan je te verkopen voor een schappelijke prijs. Alcohol kent een lange historie in de regio. Er wordt al sinds 2000 voor christus gerst verbouwd en of je daar nu brood van bakt of bier van brouwt…
Bezienswaardigheden: het Vikingmuseum
Ook bij de Vikingen speelde alcohol een grote rol. Behalve bier maakte ze ook een sterkere variant, een soort wijn gezoet met honing. De stoere mannen waren nogal bijgelovig. Tijdens religieuze bijeenkomsten voerden ze geregeld een vrouw dronken. Zodra ze wartaal begon uit te slaan, geloofde de Vikingen dat ze met de stem van een van hun goden sprak. Een bezoekje aan het Vikingmuseum levert meer bijzondere verhalen op.
Vakantie Noorwegen: zeg eens Å
Het dorpje Å ligt helemaal in het zuiden van de Lofoten en stelt meer voor dan je op grond van de naam zou vermoeden. Het Fishing Village museum is ondergebracht in verschillende gebouwen en verhaalt over het leven de afgelopen 200 jaar. Te zien is hoe een arme visser leefde maar ook hoe een rijkere handelaar woonde, hoe de levertraan gemaakt werd en waar de bakker zijn brood bakte. Een tweede museum leert ons alles over de stokvis.
Cruise: op naar Spitsbergen
We zijn er bijna… bij Spitsbergen, maar eerst nog even de Noordkaap. Dit desolate stukje Noorwegen oefent al ruim 300 jaar een enorme aantrekkingskracht uit op reizigers. Dit is overigens niet echt het meest noordelijke punt van Noorwegen, dat ligt er vlakbij en steekt nog ruim een kilometer verder de zee in maar dat is een vrij laag gebied, de Noordkaap op 307 meter boven zeeniveau spreekt meer tot de verbeelding. Het was Thomas Cook die voor het eerst toeristen in georganiseerde reizen naar de Noordkaap bracht. Het hoogtepunt van de reis. De dames trokken er hun mooiste jurken voor aan. Ze kwamen per bootje aan en moesten dus naar boven klimmen. Dat was iets teveel gevraagd, er werden altijd vissers uit het nabijgelegen dorp Skarsvag geronseld die de dames naar boven droegen. Daar wachtte een glas champagne.
Binnenkort deel 2 van mijn cruise Noorwegen.
MEER NOORWEGEN
Voor wintersporters is skiën in Noorwegen een aanrader. Kies eens voor wintersport bij de fjorden.
Ik maakte een rondreis per openbaar vervoer door het zuidwesten van Noorwegen met als begin- en eindpunt Bergen. Slow travel!
