Spiritueel Bali: over tempels en goede doelen

Op een eiland waar iedere familie een eigen tempeltje bij het huis heeft, en overal op straat kleine, kleurrijke offertjes liggen, kun je niet om het geloof heen. Een kennismaking met spiritueel Bali.

Spiritueel Bali: dagelijkse offertjes

In Nederland had ik al een excursie bij Happy Trails geboekt. De tours van dit door Nederlanders opgezette bureau bieden altijd iets extra’s. De spirituele tour rond Ubud begint bij Yayasan Widya Guna, een organisatie die scholing verzorgt voor weeskinderen, straatkinderen en kinderen met een geestelijke of lichamelijke beperking. Vooral die laatste twee groepen hebben het zwaar op Bali: hun aandoening wordt beschouwd als slechte karma en daarom worden ze vaak door hun familie genegeerd of zelfs mishandeld. Ketut begon de foundation ruim tien jaar geleden in zijn eigen huis. Nu beheren hij en zijn vrouw Nyoman een mooi complex met klaslokalen, een activiteitenlokaal, een keuken en een slaapkamer waar kinderen tussendoor kunnen rusten.

Kinderen hebben tekeningen gemaakt over wat ze later willen worden.

Giften voor de goden

Als onderdeel van de tour leert Nyoman me hoe je de traditionele offers maakt die werkelijk overal te vinden zijn. Een Balinees offert twee keer per dag, ’s morgens ná het koken een offer met onder meer gestoomde rijst en groenten en later op de dag een bloemenoffer als dank voor de harmonie. Daarnaast zijn nog tal van speciale offermomenten denkbaar, bijvoorbeeld de dag dat er geofferd wordt voor alles van metaal zoals auto’s, computers, (brom)fietsen et cetera. In een razend tempo vormen haar sierlijke vingers kleine bakjes waarin vervolgens rijst, bloemen en andere giften voor de goden verdwijnen. Ik mag het ook proberen. En faal genadeloos. De door haar gemaakte offers legt ze liefdevol in een grotere mand, die zullen later geofferd worden bij de tempels die ik vandaag zal bezoeken.

Spiritueel Bali: Nyoman maakt offertjes

Spiritueel Bali: Nyoman maakt offertjes

Spiritueel Bali: Nyoman maakt offertjes

Spiritueel Bali: Nyoman maakt offertjes

Tempel tussen rijstterrassen

Dan neemt haar man Ketut de tour over en zetten we koers richting Gunung Kawi, een 11de eeuws paleis/tempelcomplex. De entree alleen al is spectaculair, ruim 300 treden af tussen de terrasvormige rijstvelden naar de rivier. Bijna beneden staan bij een poort twee schalen heilig water waarmee bezoekers zich driemaal moeten besprenkelen. Dan gaat het via een oude stenen brug naar de heilige plek die eeuwenlang verborgen lag onder een dicht tropisch woud. Tot het eind negentiende eeuw ontdekt werd door een Nederlander, aldus Ketut. Sinds halverwege vorige eeuw is het complex toegankelijk voor toeristen. Het is nog altijd een heilige plek dus voor vrouwen is een sarong verplicht, evenals een sjaal rond de middel geknoopt als scheiding van het goede (het hoofd) en het slechte (de onderste helft van het lichaam). De tempel bestaat onder meer uit candi, uit de rotsen gehakte beelden. Ze zijn zo mooi bewaard gebleven, zo indrukwekkend. Bijzonder dat hier bijna 1000 jaar geleden een koninklijke familie, edelen en belangrijke geestelijke rondliepen.

Spiritueel Bali, Indonesie: de Gunung Kawi tempel

Spiritueel Bali, Indonesie: de Gunung Kawi tempel

Spiritueel Bali, Indonesie: de Gunung Kawi tempel

Spiritueel Bali, Indonesie: de Gunung Kawi tempel

Spiritueel Bali, Indonesie: de Gunung Kawi tempel

Onderdompelen in heilig water

Enkele minuten rijden verderop ligt Tirta Empil waar gelovigen heen gaan om zich te wassen in heilig bronwater. Met hun gevlochten bamboedoosjes vol offers arriveren ze met honderden tegelijk. Het blijkt een speciale feestdag t zijn. Het hele bad staat vol met mensen die geduldig wachten tot ze bij de fonteinen zijn waar ze zich bij iedere fontein met het koude bronwater besprenkelen.

Spiritueel Bali, Indonesie: de Tirta Empul tempel

Spiritueel Bali, Indonesie: de Tirta Empul tempel

Spiritueel Bali, Indonesie: de Tirta Empul tempel

Spiritueel Bali, Indonesie: de Tirta Empul tempel

Na het badderen lopen ze door naar een prachtig tempelcomplex waar gebeden wordt. Ook hier zie ik weer verschillende rituelen. Bloemen in verschillende kleuren worden omhoog gehouden, de geestelijke zegt enkele woorden waarna de vrouwen de bloemen in hun haar stoppen. Aan het eind van het ritueel komt de geestelijke langs om de gelovigen driemaal met water te besprenkelen waarna ze een beetje rijst uit een schaal nemen en op hun voorhoofd plakken. Tijd voor de volgende groep.

Spiritueel Bali, Indonesie: de Tirta Empul tempel

Spiritueel Bali, Indonesie: de Tirta Empul tempel

Spiritueel Bali, Indonesie: de Tirta Empul tempel

Spiritueel Bali, Indonesie: de Tirta Empul tempel

Spiritueel Bali, Indonesie: de Tirta Empul tempel

Dit was mijn vierde bezoek aan Bali, toch leerde ik deze dag veel over het eiland, de mensen en hun religie. Het was ook bijzonder om kennis te maken met Ketut en Nyoman van de Yayasan Widya Guna organisatie. Voor alle kinderen zoeken ze sponsoren die voor minder dan 300 euro per jaar een kind scholing kunnen geven, inclusief uniformen en transport naar school. De kinderen zonder beperking gaan naar gewone scholen, de kinderen die meer hulp nodig hebben krijgen bij de foundation les: www.yayasanwidyaguna.org

MEER BALI
Ben je op Bali en houd je van het Indonesische eten, dan kan ik zeker deze kookcursus aanraden. Of zoek je nog een trendy city-hotel in Ubud?