Ontdek de lagune van Messolonghi
25 miljoen toeristen bezoeken Griekenland jaarlijks, slechts enkele duizenden daarvan koersen naar de regio Messolonghi in west Griekenland. Een onbedorven stuk land met een prachtige lagune.
Het is zo’n vier uur rijden vanaf het vliegveld in Athene maar dan ben je ook wel bij een prachtige lagune en eentje van formaat. Samen met de wetlands eromheen is het een gebied van ongeveer 1,2 miljoen vierkante meters. De lagune staat in verbinding met de Ionische zee en aan de andere kanten zie je bergen die het water omlijsten. Ik logeer deze dagen in Socrates Organic Village in het dorpje Agrilia, niet ver van Messolonghi stad.
Gezond zeezout
Vlakbij Messolonghi stad staat een van de zoutfabrieken aan de lagune. Ongeveer 80% van de zoutproductie van Griekenland komt hier vandaan. Het is eind augustus, nog iets te vroeg voor de oogst maar aan de randen zit al wel wat opgedroogd zout. Dat wordt uiteindelijk met de hand geoogst als fleur de sel. Dit is de mildere variant van zout dat ook gebruikt wordt om zoete producten als chocolade en bonbons een extra kick te geven. Het overige zout dat hier uit de salinas gehaald wordt, is juist veel zouter dan doorsnee fabriekszout en veel gezonder dankzij onder meer bijna 90 mineralen. De wateren rond de zoutvelden zijn populair bij flamingo’s die hier met honderden tegelijk komen overwinteren.
De Messolonghi lagune
De lagune van Messolonghi is het domein van vissers die her en der in het water vallen van hekwerkjes van paaltjes gebouwd hebben. Dat gaat relatief makkelijk want de lagune is gemiddeld slechts 80 centimeter diep, op sommige plekken zelfs maar tien centimeter, elders maximaal twee meter. In het voorjaar zwemmen vissen vanuit zee de lagune in om voedsel te zoeken. Ze eten zich dik en willen dan weer naar open zee om eitjes te leggen. Maar tegen die tijd sluit de visser de poorten van de vallen en kunnen alleen dunne visjes er nog uit. De grotere overleven hun verblijf in de lagune helaas niet.
Boottochtje met een visser
Gerasimos Karadinos, de eigenaar van Socrates Organic Village, heeft geregeld dat ik met een van de vissers een paar uur de lagune op kan, samen met milieudeskundige Sissia Roussi van Aqua Action. Langs illegaal gebouwde huizen aan het water varen we richting een snoezig eilandje. Daarop staan een vuurtoren en de Agios Sostis kerk. De ruïne naast de steiger blijkt het vroegere douanehuisje. Dit eilandje was ooit de officiële entree tot Messolonghi. Rond het eiland stond zelfs een muur. Als hier toch eens een vakantiehuisje zou staan tussen de subtiel ruikende witte lelies die alleen op zandgrond groeien. We maken een klein rondje over het uitgestorven eiland. Alhoewel, er is wel wat leven. Er huppelen twee konijntjes rond en er leven slangen en er nestelen vogels. Behalve lelies groeit er ook zeekraal in enorme hoeveelheden.
Toilet in de lagune
We varen verder richting enkele huizen op alweer een eilandje. Een van de bewoners komt in een bootje aanvaren om het hekwerk te openen. Hij kijkt behoorlijk chagrijnig. Het is de tijd dat de vis binnen komt zwemmen en het geluid van de motor zou de dieren afschrikken. Even later leggen we aan bij alweer een kerkje, ditmaal gebouwd op een betonnen plaat middenin het water. Het hokje ernaast blijkt een toilet. Locatie, locatie! In de lagune mag niet gezwommen worden want het is beschermd gebied, dus voor een verkoelende duik moeten we weer enkele poorten door richting zee. Die zee is al even kalm als de lagune en het water verfrissend maar niet te koel.
Gezouten visjes en ouzo
Hoe de beroemde vis van Messolonghi precies gevangen wordt, ontdekken we even later als de schipper aanmeert bij een van de coöperaties van de lagune. Vallen met een ingenieus systeem van metalen stokjes en vierkantjes die gedraaid kunnen worden bepalen welke vissen mogen ontsnappen en welke niet. Hier kunnen we ook proeven van wat de lagune te bieden heeft. Er staan schalen met brood, garnalen en gezouten zeebaarsjes op tafel in de gemeenschappelijke eetruimte, daarbij een fles ouzo. Vooral de lichtgezouten visjes zijn bijzonder, een soort Griekse ceviche. De kleine zeebaarsjes worden ontschubt en vervolgens 24 uur in zout gelegd. Daarna wordt de zoutlaag samen met het vel verwijderd en gaan de visjes in een royale hoeveelheid olijfolie met citroensap. De bereidingswijze gaat al lang terug. Omwonenden halen al van oudsher zout uit het water en zeker in de tijd voor de koelkast was zout de manier om vis langere tijd te bewaren. Ik mis een mes maar het blijkt de bedoeling dat je de visjes met de hand eet en voorzichtig de vis van de graten schraapt met je tanden. Lekker.
Natuurlijk slapen
Zoals gezegd, ik was te gast in Socrates Organic Village, een B&B in een voormalige olijfboomgaard met vijf bungalows en een zwembad in het midden. Drie katten en drie honden (plus enkele illegale aanlopers) zijn bij de prijs inbegrepen. Schattig zijn ze en gek op aandacht. Je mag ook je eigen huisdier meenemen!
Zoals de naam doet vermoeden: er wordt rekening gehouden met de natuur. Het water voor het zwembad wordt opgepompt met pompen die werken op zonne-energie. Die energie wordt ook gebuikt voor verlichting, verwarmen van douchewater e.d. Er is een moestuin waarvan gasten gebruik mogen maken en je mag zelf op zoek naar eieren van de kippen. En bij aankomst staat er een royale mand met verantwoord fruit klaar. Eigenaar Gerasimos organiseert allerlei activiteiten zoals de boottocht. Maar daarover later meer.
De lagune speelt een belangrijke rol bij Messolonghi, maar er is meer. Dat lees je in deel 2 van de reportage. Met onder meer enkele fantastische eetadresjes en een bezoek aan een ouzeri en een kennismaking met de Griekse variant op kaviaar.
Puur natuur, dat speelde ook tijdens mijn bezoek aan Kreta een belangrijke rol. Ik sliep toen bij Milia, een unieke plek in de bergen: een spookstadje omgebouwd tot dorp vol authentieke vakantiehuisjes. Ook volgde ik een kookles bij Koula.
Ik ben er met met mijn griekse echtgenote op uitnodiging van een bevriend echtpaar een paar dagen geweest. Het is onbeschrijfelijk mooi en super relaxed. Ik wil er zo weer heen en nooit meer vertrekken. Flamingo”s, aalsgolvers, wild grazende koeien, uitgestrekt landschap zo ver als je kunt kijken. Ik ben verliefd op dit landschap. Laat het nooit toeristisch worden.
helemaal mee eens, het is er prachtig!
Hoi Kim, ik heb het gelezen en hoop dat Wilna en ik dezelfde prettige ervaring zullen hebben als jij hebt gehad. Wij kijken er nu al naar uit om richting Griekenland te gaan
Hi Cor, ik weet bijna zeker dat jullie ook een paar prachtige dagen krijgen daar. Iedereen is zo vriendelijk en behulpzaam.
Oh wat een heerlijk rustig en puur stukje Griekenland. Zo anders dan de drukke, toeristische eilandjes met de volle stranden. Wat lijkt het me fijn om hier op ontdekking te gaan!
Ik kan het je zeker aanraden. Ik heb genoten van de rust en de mooie natuur (en het lekkere eten natuurlijk)