Je kunt er tegenwoordig niet meer omheen: vervuilende vliegtuigen, massatoerisme, afstervend koraal en stranden volgebouwd met commerciële hotels. Reizen is helaas niet altijd duurzaam. Maar als reizen op de juiste manier gebeurt, kan het ook iets bijdragen aan de planeet en iedereen die erop rondwandelt. Klinkt mooi, maar hoe dan? Ik vroeg het aan Nederlands reisbureau Charlie’s Travels. Vanaf het Afrikaanse continent organiseren zij off the beaten track én duurzame reizen.
Laten we gelijk maar met de olifant in de kamer aftrappen: vliegen. De luchtvaartindustrie is verantwoordelijk voor 2.5 procent van de CO2 uitstoot wereldwijd. Dit lijkt niet extreem veel, maar mensen pakken steeds vaker het vliegtuig. De VN voorspelt dat tegen 2050 de luchtvaart een kwart van de werelds koolstofbudget in zal nemen. Het koolstofbudget is de hoeveelheid CO2 uitstoot die toegestaan is om de wereldwijde temperatuurstijging onder de 1,5 graad celsius te houden. Dus, wat kan jij nou doen om die CO2 uitstoot van de luchtvaartindustrie te verminderen zonder reizen volledig de rug toe te keren?
1. Vlieg niet als het niet nodig is
40% van de vluchten die vertrekken vanaf schiphol gaan naar een bestemming om minder dan 750 km afstand! Dit is een afstand die prima met de trein of zelfs bus te doen is. De rit duurt misschien wat langer, maar wanneer je bij je vliegreis de uren op het vliegveld en de rit van en naar de stad erbij rekent, is de eindstand haast gelijkspel. Soms wel een tandje duurder dan de budget airlines, maar het geheim? Vroeg boeken! Naast de besparing van CO2-uitstoot, eindig je dus je reis vaak middenin je eindbestemming, én je hoeft je vaak niet te beperken in hoeveel koffers je meezeult. Ook op de bestemming zelf kan de trein of bus een leuk alternatief zijn op vluchten. Zo hebben we bij Charlie’s Travels een route uitgezet langs de spoorweg van hoofdstad Nairobi naar kustplaats Mombasa. Onderweg kun je op unieke plaatsjes uitstappen en zwaaien naar olifanten: probeer dat maar eens vanuit het vliegtuig!
Met de trein van Nairobi naar Mombasa.
Geen alternatief voor dat vliegtuig? Dat kan. Wanneer je niet genoeg vakantiedagen hebt om naar Oost-Afrika op en neer te rijden, de boot te nemen naar de Filipijnen of te liften naar Zuid-Spanje, zul je toch echt een vlucht moeten boeken. Helemaal niet meer gaan is ook geen goede optie: de kans is groot dat je naar een bestemming afreist waar de economie draait op reizigers zoals jij. Probeer daarom verantwoordelijk te vliegen. Dat doe je zo:
2. Vlieg in Economy
Vliegtuigen zijn dus vervuilend: bij de vluchten die er gaan, zou de capaciteit optimaal benut moeten worden. Business class neemt meer ruimte in voor één persoon in het vliegtuig, en heeft daarom een grotere carbon voetafdruk. Voor lange internationale vluchten is de koolstofuitstoot per passagier per kilometer zo’n drie keer zo hoog voor business class en vier keer zo hoog voor first class in vergelijking met economy. Dus hoe aantrekkelijk die extra beenruimte en gratis champagne ook is, een paar uur met opgetrokken knieën zitten om iets liever te zijn voor onze mooie planeet is maar een klein offer toch?
3. Duurzamer reizen: vlieg direct
De uitstoot bij het opstijgen en landen is een stuk groter dan wanneer het vliegtuig eenmaal in de lucht is. Hoe vaker dit moet gebeuren, hoe vervuilender je reis dus is. Een directe vlucht is misschien wel iets duurder, maar ook wel een stuk comfortabeler.
4. Haal zo veel mogelijk uit je vlucht
Als je dan op zo’n verre bestemming bent geland, make the most of it! Behalve dat je veel meer waar voor je geld krijgt als je langer op je bestemming blijft, is een paar weken door Namibië trekken en het jaar daarna wat dichter bij huis op vakantie een stuk milieu vriendelijker dan Kerst in Cancún, een weekje Bali in de zomer en het jaar daarop een vlug retourtje Miami.
5. Compenseer je vlucht
Het is natuurlijk altijd beter om CO2-uitstoot te voorkomen dan te genezen, maar als je er echt niet omheen kunt probeer het dan te compenseren. Klik niet simpelweg op het groene knopje bij het boeken van je vlucht, maar doe research naar welke projecten echt bijdragen. Als reisbureau werken wij samen met verschillende projecten die de CO2-uitstoot van onze klanten compenseren, waarvan één mangrove-bossen plant en behoudt in Kenia! Wanneer je niet alleen quitte wilt spelen maar ook echt een goede impact wil maken, compenseer dan minimaal 125% van je CO2-uitstoot.
Goed, nu we het vlieggedrag uit de weg hebben, is het tijd om het over duurzaam toerisme te hebben. Want ook tijdens je reis kun je verantwoordelijke keuzes maken die een duurzame impact op de omgeving kunnen hebben! De World Tourism Organisation definieert duurzaam toerisme als; “tourism that takes full account of its current and future economic, social and environmental impacts, addressing the needs of visitors, the industry, the environment and host communities“. Naast de impact op het milieu is het dus ook belangrijk om na te denken over de sociale impact van jouw aanwezigheid. Hier vertellen we waar je op kunt letten om jouw impact op de natuur en cultuur van je reisbestemming positief te houden:
6. Neem je eigen herbruikbare spullen mee
Veel landen gebruiken nog steeds gulzig wegwerp plastic. Stop dus het volgende in je koffer: een herbruikbaar tasje om mee te nemen naar de lokale marktjes, je eigen bestek en een koffiebeker! Zo kun je toch van het heerlijke streetfood genieten of een bakkie doen zonder bij te dragen aan die smerige plastic soup. In veel landen – zo ook in Afrika – kun je geen kraanwater drinken. In dit geval kun je op zoek naar een waterfles met een filter. Dit zal je heel wat plastic flesjes, en uiteindelijk ook centjes besparen! Lifestraw, Water to go en GRAYL zijn goede opties om eens te bekijken.
7. Zoek een duurzame accommodatie
Het is zo makkelijk: je surft naar booking.com en klikt op de eerste beste optie die voor een aardig prijsje luxe, zwembad én een all-you-can-eat buffet aanbiedt. Dig a little deeper en zoek eens op het wereldwijde web naar homestays, farmstays of lokaal gerunde hotelletjes met een persoonlijk verhaal. Zo steun je niet alleen de lokale economie, maar heb je ook een authentieke reiservaring én minder impact op het milieu. Commerciële lodges gebruiken namelijk vaak meer energie en importeren eten uit het buitenland. Daarna stroomt het geld wat je betaalt meestal in de zakken van rijke, buitenlandse investeerders en houdt de plaatselijke bevolking er dus weinig aan over. Wel een luxepoes? Bekijk dan lokaal gerunde eco-lodges!
Duurzamer reizen: homestay bij mama Rose in de Taita hills, Kenia.
8. Reis off the beaten track
Door off the beaten track te reizen voorkom je overtoerisme. Veel toeristische trekpleisters kunnen het massatoerisme simpelweg niet aan, wat leidt tot vervuilde stranden, vernielde natuur en negatieve invloed op de lokale cultuur die gedwongen wordt om zich snel aan te passen aan toeristen die zich vaak niet bewust zijn van de plaatselijke normen, waarden en gebruiken. Bij Charlie’s Travels is off the beaten track de hoeksteen van ons concept. Door toerisme te spreiden wordt de taart eerlijk verdeeld: afgelegen gebieden krijgen de kans om een business in de reisbranche te starten en jij als reiziger krijgt ook iets anders te zien dan alleen de highlights!
9. Bescherm wildlife
Doe research! Er zijn veel wildlife sanctuaries en conservancies waar je misschien iets meer voor betaalt, maar die wel al je centjes gebruiken om de dieren te beschermen. Dit in tegenstelling tot andere plekken waar je platgespoten leeuwenwelpjes kunt knuffelen die uiteindelijk in het wild worden uitgezet voor poachers om af te schieten!
Rangers in Borana, Kenia.
10. Slow travel
Je bent op vakantie, doe rustig aan! Of zoals ze in Oost-Afrika zeggen: pole pole! Je hoeft niet iedere dag in een andere stad te staan, neem de tijd om ook echt de lokale cultuur te leren kennen. Zo leer je meer over de mensen en de natuur, wat jouw aanwezigheid voor hen betekent en hoe je een zo positief mogelijke impact kunt hebben op beide. Langzamer reizen betekent wederom ook dat je minder lange afstanden hoeft te overbruggen met vervuilende transportmiddelen.
