Mijn vakantie in Tunesië brengt me onder meer naar Djerba, een van de meest toeristische delen van het land. Vandaar ga ik naar het oosten, tot bijna letterlijk aan de grens met Algerije. Dit is deel 2 van mijn rondreis Tunesië.
Schiereiland Djerba is een van de meest toeristische bestemmingen van Tunesië. Hoge hotels benemen je in het noordoosten het uitzicht op de kust. Maar dat is enkel in het toeristische deel van het eiland. Ook hier zijn nog plekken en bezienswaardigheden te vinden die niet platgetreden zijn.
1. Djerba: hotel in Houmt Souk
Vroeg in de ochtend slenter ik door de smalle straten van Houmet Essouk, Houmt El Souk of Houmt Souk, het is maar net wie je vraagt de naam van de grootste stad van Djerba te spellen. De huizen zijn fris witgekalkt, poorten leiden naar pleinen met cafés en terrassen en naar de medina met de wirwar van souks.
Ik ben net in de stad of ik spot een mooie binnenplaats. Het blijkt de patio van Hotel Marhala, een oude karavanserai. Dat was vroeger het hotel waar reizigers op doorreis met hun kamelen overnachtten. De dieren stonden op de begane grond, de eerste verdieping was voor de mensen. Overal langs de handelsroutes vond je zulke hotels. Nu zijn in de karavanserai sfeervolle kamers gemaakt. Een superlocatie en toch zo betaalbaar. Ik slenter nog even door de smalle steegjes van de souks. De plek om te winkelen en enkele souvenirs te scoren. De kleden zijn prachtig.
2. Dorp wordt hip openlucht museum
De bewoners van het slaperige dorp Erriadh op het toeristische schiereiland Djerba wisten vast niet wat ze meemaakten toen in 2014 een street art project plaats vond in hun dorp. Het project werd Djerbahood genoemd. Maar liefst 150 street art kunstenaars uit 30 landen kwamen naar dit gehucht in Tunesië. Drieënhalve maand en 4500 spuitbussen verf later had Erriadh een metamorfose ondergaan. Op de overwegend witte muren verschenen zo’n 250 grote en kleinere kunstwerken. Tegenwoordig kun je de street art bekijken tijdens een segway tour georganiseerd door Kiffe Street Djerba. Of je gaat gewoon lekker dwalen. In dit rustige dorp is nauwelijks verkeer dus je kunt in alle rust de murals bewonderen.
3. Djerba: de El Ghriba synagoge
Een van de andere bezienswaardigheden van Djerba is de El Ghriba synagoge (het wonder), ook in Erriadh (vroeger Harah Sghira genoemd). El Ghriba is de oudste synagoge van de mediterrane regio. En een belangrijke. Hier ligt onder meer een van de oudste thora’s ter wereld. De twee gebedshallen zijn rijk versierd en beide overdekt. Wat niet vaak voorkomt in deze regio. Een oude man steekt net overal de kandelaars aan terwijl ik blootvoets en met hoofddoek om de synagoge verken. De serene stilte en de gul versierde muren contrasteren maar vullen elkaar daardoor mooi aan. Met enige tegenzin verlaat ik de synagoge. En daar verbaas ik mezelf een beetje over. Ik heb niet zoveel met godsdiensten. Maar deze ruimte was zo rustgevend.
Het binnenland in, op naar de woestijn
Dan verlaat ik Djerba via een oude Romeinse weg, richting binnenland. En daarmee verlaat ik ook de gele zone waarvoor volgens het Ministerie van Buitenlandse Zaken veiligheidsrisico’s gelden. Maar reizen er naartoe wordt niet echt afgeraden. Voor de oranje zone waarin ik me de komende dagen bevind, geldt: alleen noodzakelijke reizen. In deel drie van mijn rondreis Tunesië volgt meer uitleg over het reisadvies voor Tunesië en de veiligheid onderweg. Een beetje spannend is het wel, maar dat gevoel verdwijnt al snel.
4. De ghorfas van Metameur
Metameur is een dorpje vlakbij de stad Medenine. De reden waarom ik in Metameur stop, is de ksar met ghorfas. Volg je het nog? Een ksar is een soort kasteel, fort of verstrekt dorp in Berber architectuur. Zo’n ksar bestaat uit ghorfas (huizen) die rond een binnenplaats gebouwd zijn. De ghorfas zijn bedoeld als opslagplaats voor granen. Bovenin werden producten als olijven en kaas bewaard. Zo’n ksar kan uit tientallen ghorfas bestaan. Er is er zelfs een met 400 opslagplaatsen.
In de 600 jaar oude ksar in Metameur ontmoet ik een schat van een vrouw die de leegstaande ghorfas bewaakt. Ze schenkt gul thee met verse munt. Kom binnen. Nodigt ze vriendelijk uit. Daar laat ze spullen zien die mensen met beperking gemaakt hebben. Maar ze verkoopt ook flessen water en er is een toilet. Dat laatste moet wel want de ksar van Metameur is tegenwoordig ook hotel. Heel basic maar de ervaring is uniek.
5. De ghorfas van Matmata
Goed anderhalf uur rijden verderop ligt Matmata. Daar word ik gastvrij ontvangen door een familie die in ghorfas woont. De vrouw des huizes heeft brood gebakken. De platte broden zijn nog warm. Snel breekt ze enkele stukken af. Doop maar in de olijfolie, gebaart ze. Wow, dat is echt heel lekker.
6. Golvende zee van zand in Douz
De oase Douz ligt tussen het zand van de Sahara woestijn en het zoutmeer Chott el Jerid. Het is een wonder dat hier toch nog wat groene palmbomen te bewonderen zijn. Douz is de plek om in rap tempo even de woestijn te ervaren. Dat kan op een dromedaris of met een quad. Beiden spreken me niet aan dus ik ga wandelen. En dat is heerlijk. De wind maakt een golvende zee van het zand. Kleine bloemen (zie ik orchideeën?), trotseren wind en zand en houden stoer stand ondanks de zware omstandigheden. Een zwarte tor sprint over de zandkorrels naar veiliger oorden. Zwiepend gras maakt tekeningen in het woestijnzand. Ik geniet en (ver)dwaal op en tussen de zandheuvels. Als ik terugloop ben ik blij dat ik een gebouwtje als referentiepunt kan gebruiken. Met al dat zand ben ik echt mijn richtingsgevoel kwijt.
MEER TUNESIE
Binnenkort het laatste deel van mijn rondreis. Die begon in Tunis en Sidi Bou Said. In Tunis bezocht ik de medina en de souks. Ik sliep in een prachtig familiehuis in de blauwwitte stad Sidi Bou Said, een van de meest charmante steden van Tunesië. En omdat ik toch in de buurt was, bezocht ik de opgravingen van de oude stad Carthago.
Delen? Leuk!