Eeuwen geleden lapten royals, adel en charlatans alle fatsoensregels aan hun laars tijdens het beroemde en beruchte carnaval in Venetië. Veilig verborgen achter maskers, dat wel. Nog altijd paraderen feestgangers in rijk gedecoreerde kostuums door de straten van de Noord-Italiaanse stad tijdens bijna twee weken frivool carnaval. In 2019 van 16 februari t/m 5 maart.
Carnaval in Venetië: oude decadentie
Alle kleuren van de regenboog, meters tule, glansstoffen, stijlvolle kostuums uit de Belle Epoqueperiode, fantasievolle hoeden en natuurlijk maskers. Twaalf dagen lang zijn de pleinen, kanalen, bruggen en smalle straatjes van Venetië het decor van het onovertroffen carnaval.
De eeuwenoude historie alleen is al de moeite waard. Vorsten, oude adel, charmeurs en charlatans gingen zich te buiten op decadente party’s, veilig verborgen achter maskers. Heel handig; begingen ze een faux pas of twee, dan wist niemand wie de eigenlijke dader was. Althans, dat hoopte men, maar ook in die dagen draaide het roddelcircuit in de hoogste versnelling.
Het zedenloze carnaval van Venetië
Een maand lang was het koude, winterse Venetië de hotste bestemming van Europa. Veel gefortuneerde jongeren maakten destijds op kosten van pa en ma een tour door Europa als onderdeel van hun opvoeding. Natuurlijk namen zij het carnaval op in hun reisschema om niets te hoeven missen van de zedeloze feesten, overdadige diners, de dames van lichte zeden en gokparty’s. Ze jaagden er geregeld een aanzienlijk deel van hun familiefortuin doorheen.
Het vernieuwde carnaval
Door de eeuwen heen werden de kenmerkende maskers vaak verboden door geestelijken en andere leiders. Maar steeds weer werden verboden ingetrokken en bloeide het feest op. Toen Venetië in de 17de eeuw enigszins in verval raakte, werden de feesten zelfs uitbundiger. Oostenrijk gooide roet in het eten: toen Venetië onder Oostenrijkse heerschappij kwam, werd er steeds minder carnaval gevierd tot Mussolini het frivole feest in 1930 zelfs helemaal verbood. Pas in 1980 werd het carnevale di Venezia nieuwe leven ingeblazen. En hoe! Het feest duurt tegenwoordig ‘maar’ twaalf dagen maar de feestelijkheden zijn er niet minder om. Nog altijd draagt men smaakvolle kostuums met een masker, alleen dat zedeloze lijkt minder geworden te zijn.
Carnaval voor gevorderden
Groepjes well-to-do schuifelen bij het vallen van de avond door het doolhof van smalle straatjes op weg naar een luxe bal of een concert. Over de nevelige kanalen glijden gondels met nog meer feestgangers. Grote kans dat ze op weg zijn naar de traditionele opening in het Luna Hotel Baglioni. Dresscode is Costume d’Epoque met masker. Geen passend kostuum in de kast hangen? Geen probleem. In het hotel is een speciaal atelier ingericht waar de mooiste creaties te huur en te koop zijn, compleet met bijpassend masker. Dat spreekt!
De frivole feesten
Gezeten op een canapé in de Openhaard-kamer nippen de uitverkorenen die een toegangsbewijs bemachtigd hebben van een welkomstcocktail en genieten ze van een uitvoering van de opera “Il Barbiere di Siviglia”. Tussen de bedrijven door is er tijd om mede feestgangers te leren kennen en de laatste roddels door te nemen. Om acht uur is het diner in de exquise Marco Polo Ballroom versierd met unieke fresco’s. Gang na gang worden heerlijkheden geserveerd. Het dessert bestaat uit de carnavalsklassiekers frittelle (oliebollen) en galani (dunne, gefrituurde deegkoekje). Dan is het tijd om te dansen en te paraderen zodat iedereen elkaars bijzondere creaties en maskers kan bewonderen. Een kleine flirt kan natuurlijk nooit kwaad. Eenmaal weer in je dagelijkse kloffie herkent niemand je ten slotte. Iedereen geniet en aan het eind van het feest moeten de laatste gasten met enige dwang richting uitgang geduwd worden. De wetenschap dat er nog elf dagen vol feesten zullen volgen, brengt toch weer een glimlach rond de lippen.
Picture perfect
Een bezoek aan het carnaval in Venetië kun je zo uitbundig en kostbaar maken als je zelf wilt. Iedere dag worden er diverse evenementen georganiseerd van gratis concerten op het San Marcoplein tot prijzige besloten diners-dansant, balls, muziekvoorstellingen en tochtjes per gondel met aansluitend feest. Hotel Monaco & Gran Canal, Palazzo Ca’ Zanardi en Palazzo Pisani Moretta zijn maar enkele van de chique locaties waar memorabele feesten georganiseerd worden.
Maar slenterend over het San Marcoplein en de omliggende straten kom ik ook in de carnavalsfeer. Er zijn genoeg Venetianen en bezoekers die de hele dag in hun prachtige kostuums paraderen, altijd bereid even stil te staan voor een paar foto’s. Of meng je tussen het verklede publiek in een café of tearoom zoals Caffe Lavena aan het San Marcoplein met witgejaste obers en vitrines vol taartjes. Ik waan me enkele eeuwen terug. Bestel een Bellini, een sprankelende, perzikkleurige cocktail die echt bij het carnaval hoort. En daar is opeens een optocht van mannen en vrouwen in historische kostuums. Ze vieren het feest van de Maria’s waarbij zeven jonge vrouwen, soms zittend op een baar gedragen door stoere mannen, naar het San Marcoplein gaan. Volgens de legende was het rond het jaar 943 de gewoonte dat alle huwelijken op één dag in het jaar plaatsvonden. Ook dat jaar liepen de bruiden in processie van de San Nicolo-kerk naar het San Marcoplein. Helaas werden ze gekidnapt door piraten. De piraten werden gevonden en verslagen door woedende Venetianen die de bruiden terug brachten.
Carnaval in Venetië
Het San Marcoplein is ook de plek waar acrobaten op stelten hun kunsten laten zien, of waar een bonte stoet van figuren op een podium paradeert, tot en met tot leven gebrachte kunstwerken van Gustav Klimt. En daar komt ook de Vliegende Engel naar beneden. Langzaam daalt ze af van de San Marco klokkentoren, een traditie uit de 18de eeuw die begin 21ste eeuw nieuw leven ingeblazen werd. Niemand in Venetië lijkt deze gebeurtenis te willen missen. Duizenden mensen bezetten ieder hoekje van het plein, elkaar bijna fijn drukkend.
De herinneringen blijven
Ach, en dan is er nog de prachtige Rialtobrug waar gondels vol gekostumeerde feestgangers onderdoor varen, met een prachtig uitzicht op de pastelkleurige huizen die dankzij de vrijwel altijd aanwezige flarden mist mysterieus ogen. Bij het Dogepaleis met de gotische bogen rusten dames in hun loodzware baljurken uit, gezeten op bankjes of traptreden. Langs de lagune liggen de chique gondels aangemeerd, wachtend op nieuwe klanten en in de smalle straten is het topdrukte bij de ateliers met maskers, voor velen de mooiste herinnering aan een paar dagen carnevale di Venezia. Dat zou best weer, zoals eeuwen geleden, een hele maand mogen duren!
Kun je niet wachten om naar Venetië te gaan? Dat hoeft ook niet. Ook buiten de carnavalsperiode is er veel te doen in deze Noord-Italiaanse stad, zo ontdekte blogger Kirsten.
MEER FESTIVALS
MEER STEDENTRIPS
- De verrassing van België: Hasselt
- Stilte in de stad
- Halifax, Nova Scotia: stad van immigranten
- Turijn voor foodies
- Stedentrip St. Petersburg
- Allemaal gratis in Kopenhagen
- De beste whiskybars van Londen
- Hoorn heeft het!